Washington, DC – Maamulka Biden ayaa sheegay in ay “dib u qiimeyn doonaan” xiriirka kala dhaxeeya Sacuudi Carabiya.
Afhayeenka Wasaaradda Arrimaha Dibadda ee Mareykanka Ned Price ayaa Talaadadii sheegay in Mareykanka uu “dib u eegayo” xiriirka uu la leeyahay Sacuudiga isagoo la tashanaya sharci-dajiyayaasha maraykanka iyo xulafadiisa dibadda. “Waxaan dib u eegeynaa halka aan joogno; si dhow ayaan ula socon doonnaa, anagoo la hadlayna la-hawlgalayaasha iyo daneeyayaasha,” Price ayaa u sheegay suxufiyiinta.
Waxa uu intaas ku daray in Madaxweyne Joe Biden uu hore uga hadlay baahida loo qabo “dib u habeynta” xiriirka Sacuudiga si si wanagsan loogu adeego Mareykanka – booskaas oo uu Price sheegay in uu hoosta ka xariiqay dhimista saliidda ee dhawaan lagu dhawaaqay.
“Mabda’a hagitaanku wuxuu noqon doonaa inaan aragno inaan leenahay xiriir u adeegaya danahayaga. Kani ma aha xidhiidh laba geesood ah oo had iyo jeer u adeegaya danahayaga,” Price ayaa yidhi.
OPEC +, oo ah bah-wadaag ay ku mideysan yihiin Ururada wadamada Dhoofiya Batroolka iyo soo saarayaasha kale ee ay kamid yihiin Russia, ayaa ku dhawaaqay xannibaado usbuucii hore tallaabo ay u badan tahay inay sare u qaaddo qiimaha shidaalka macaamiisha Mareykanka ka hor doorashooyinka dhexe ee kusoo wajahan.
Bayaan ay soo saartay OPEC kadib shir ay arbacadii ku yeesheen magaalada Vienna, ururkan caalamiga ah ee dalalka soo saara saliidda ayaa ku dhawaaqay in ay soo saari doonaan 2Million fuusto wax ka yar maalintii.
Talaadadii, Price wuxuu ku eedeeyay OPEC inay taageerto dagaalka Ukraine ayna kasoo horjeedaan danaha dadka Mareykanka, iyagoo fursad maalgelin u abuuraya Russia si ay usii waddo dagaalka Ukraine.
Sacuudi Carabiya ayaa ku nuuxnuuxsatay in go’aanka 5-ta Oktoobar ee lagu dhimay wax soo saarka laba milyan oo foosto maalintii uu yahay mid looga golleeyahay in lagu xasiliyo suuqa saliidda – oo aan kor loo qaadin qiimaha – iyada oo ay jirto sicirka dulsaarka ee bangiyada dhexe iyo rajada laga qabo hoos u dhac caalami ah.
Qaar ka mid ah taageerayaasha Sacuudi Carabiya ayaa sidoo kale ku dooday in xiriirka amniga ee ka dhexeeya Washington iyo Riyadh uu yahay mid labada dhinacba faa’iido u leh – maaha mid ka yimid Mareykanka.
Si kastaba ha ahaatee, hogaanka xisbiga Dimuquraadiga Maraykanka ayaa ku canaantay xubnaha OPEC+ go’aankan, gaar ahaan Sucuudiga iyo Imaaraadka Carabta (UAE) & xulafada Maraykanka.
Afhayeenka Golaha Amniga Qaranka ee Aqalka Cad John Kirby ayaa sidoo kale u sheegay CNN horraantii maalintaas in Biden uu “diyaar u yahay” inuu dib u qiimeeyo xiriirka Riyadh. “Xaqiiqdiina marka la eego go’aanka OPEC, waxaan u maleynayaa inay taasi tahay meesha uu joogo, wuxuuna diyaar u yahay inuu la shaqeeyo Congress-ka si uu uga fikiro waxa xiriirkaas uu u ekaan karo inuu horay u socdo,” Kirby ayaa sidaas yidhi.
Wasiirka arrimaha dibadda ee Sucuudiga Faisal bin Farhan Al Saud ayaa u sheegay Al Carabiya Talaadadii in go’aanka OPEC+ uu ahaa “dhaqaalo saafi ah” oo la qaatay heshiis loo dhan yahay oo xubnaha kooxda.
Bin Farhan ayaa sidoo kale bogaadiyay xiriirka ka dhaxeeya Mareykanka iyo Sacuudiga oo uu ku tilmaamay “Istaraatijiyad”. “Iskaashiga milatari ee ka dhexeeya Riyadh iyo Washington wuxuu u adeegaa danaha labada dal wuxuuna ka qayb qaatay xasilloonida gobolka,” ayuu yidhi, sida lagu sheegay shabakada wararka ee Carabiya.
Balse Washington, xildhibaano badan ayaa su’aal ka keenay isbaheysiga Riyadh. Isniintii, guddoomiyaha guddiga xiriirka dibadda ee Senate-ka Mareykanka, Bob Menendez, ayaa ku baaqay in la hakiyo iibka hubka ee Sacuudiga. “Ma iftiimin doono wax wada shaqayn ah oo aan la leeyahay Riyadh ilaa Boqortooyada ay dib u qiimeyneyso mowqifkeeda ku saabsan dagaalka Ukraine. ayuu ku yiri hadal uu soo saaray.
Dhanka kale, Senatarka Dimuqraadiga Richard Blumenthal ayaa Talaadadii ku dhawaaqay sharci lagu joojinayo hubka Mareykanka uu ka iibinayo boqortooyada muddo hal sano ah, sababo la xiriira dhimista saliidda, kaas oo uu ugu yeeray “khalad aad u weyn oo wax duminaysa” kaasoo caawinaya duulaanka Ruushka ee Ukraine.
Xiisada u dhaxeysa Sacuudiga iyo Mareykanka ayaa timid saddex bilood ka dib markii Biden uu booqday Sacuudiga oo uu la kulmay madaxdooda ugu sareysa oo uu ku jiro Dhaxal sugaha awooda badan Maxamed Bin Salmaan.
Toddobaadkii hore, Aqalka Cad ayaa sheegay inay ka xun yihiin dhimista saliidda, isagoo intaa ku daray in Biden uu “la tashan doono Congress-ka iyo mas’uuliyiinta maraykan si loo yareeyo xakamaynta OPEC ee qiimaha tamarta”.
Source: Aljazeera.
